پایان نامه بررسی جرم شناختی پدیده فرار دختران و زنان از محیط خانواده

ساخت وبلاگ

 

عنوان کامل :

بررسی جرم شناختی پدیده فرار دختران و زنان از محیط خانواده در استان مرکزی

دانشگاه آزاد اسلامی

واحد نراق

پایان نامه برای دریافت کارشناسی ارشد رشته حقوق (M.A)

گرایش جزا و جرم شناسی

 

چکیده

پدیده فرار دختران از منزل طی سال های اخیر در جامعه رو به فزونی نهاده است براساس گزارش سازمان بهداشت جهانی سالانه بیش از یک میلیون نوجوان 19-13 ساله از خانه فرار می كنند كه از این تعداد 74% دختر و 26% پسر هستند. از جمله علل فرار می توان به عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی اشاره كرد. طرح مذكور جرم شناختی عوامل مرتبط با فرار دختران را ارزیابی كرده راهكار مناسبی را برای پیشگیری و كنترل عوامل و معضلات حاصل از فرار پیشنهاد می دهد. روش بررسی: در این مطالعه دختران فراری استان مرکزی مورد بررسی قرار گرفته و پرسشنامه تهیه شده كه شامل متغیرهای طرح است، براساس مصاحبه تكمیل شد. در نهایت پس از جمع آوری داده ها، تجزیه و تحلیل آماری آنها صورت گرفت. که نتایج این پایان نامه نشان می دهد عوامل اقتصادی با 50 درصد ، مهمترین عامل فرار زنان و دختران در استان مرکزی می باشد و همچنین عوامل اجتماعی با 3/28 درصد و عوامل فرهنگی با 7/21 درصد از دیگر عوامل موثر در فرار دختران در استان مرکزی می باشد .  با توجه به روند رو به افزایش پدیده فرار دختران از خانه و مسایل و عواقب حاصل از فرار دختران، توجه به مساله پیشگیری و شناسایی عوامل زمینه ساز و اجرای مداخلات گوناگون جهت اصلاح آنها ضروری به نظر می رسد.

 

 

واژه های كلیدی : خانه گریزی ، دختران ، علل ، پیامدها ، جرایم ، اقتصادی ، فرهنگی ، اجتماعی

 

فهرست مطالب

عنوانصفحه
مقدمه1
فصل اول :

کلیات

3
بیان مسئله4
اهمیت و ضرورت تحقیق7
سوالهای تحقیق11
اهداف تحقیق11
فرضیه های تحقیق12
روش تحقیق12
تعریف مفهومی12
فصل دوم :

ادبیات تحقیق

14
مبحث اول : مقدمه15
مبحث دوم : پیشینه تحقیق17
گفتار اول : پیشینه خارجی تحقیق17
گفتار دوم : پیشینه داخلی تحقیق17
گفتار سوم : جمع بندی پیشینه تحقیق25
مبحث سوم : تعریف فرار26
گفتار اول : انگیزه های فرار28
گفتار دوم : انواع فرار28
مبحث چهارم : سبب شناسی فرار از منزل32
گفتار اول : خانواده35
بند اول ـ خانواده بی كفایت38
بند دوم  ـ خانواده ضد اجتماعی38
بند سوم  ـ خانواده آشفته38
بند چهارم ـ خانواده از هم گسیخته39
بند پنجم –  خانواده‌های نابسامان و پرستیز39
بند ششم –  خانواده از هم گسیخته41
گفتار دوم : قاچاق مواد مخدر و اعتیاد خانواده43
گفتار سوم : زندانی بودن والدین44
گفتار چهارم : تسلیم به امید ازدواج46
مبحث پنجم : ویژگیهای فردی46
گفتار اول : افسردگی و عزت نفس پائین48
مبحث ششم : مشکلات اقتصادی ( فقر )49
مبحث هفتم : فقر فرهنگی54
گفتار اول : آزار و سوء استفاده جنسی54
گفتار دوم : وسائل ارتباط جمعی59
گفتار سوم : دوستان و همسالان60
گفتار چهارم : دوست داشتن و عشق63
گفتار پنجم : شهرنشینی64
گفتار ششم : تغییر ارزشها65
مبحث هشتم : نظریه های اجتماعی و جرم شناسی فرار دختران65
گفتار اول : علل ا نحرافات اجتماعی از نظر اندیشمندان65
گفتار دوم : نظریه ها جامعه شناسی انحراف66
بند اول : نظریه بر چسب زنی67
بند دوم : نظریه انتقال فرهنگی67
بند سوم : نظریه كنترل اجتماعی68
بند چهارم : مكتب تبادل روانی69
بند پنجم :مكتب محیط اجتماعی69
بند ششم : نظریه تضاد70
بند هفتم : مكتب شیكاگو71
گفتار سوم : مكتب جامعه شناسی جنایی71
مبحث نهم : پیامدهای فرار دختران72
گفتار اول : پیامدهای فردی72
گفتار دوم : پیامدهای خانوادگی73
گفتار سوم : پیامدهای اجتماعی74
گفتار چهارم : قاچاق زنان و دختران75
گفتار پنجم : سرقت75
گفتار ششم : روسپیگری76
مبحث نهم : پیشگیری78
گفتار اول : انواع اقدامات پیشگیری پایه79
گفتار دوم : تقسیم بندی مداخلات برمبنای مفاهیم پیشگیری83
گفتار سوم : اقدامات پیشگیری عمومی85
گفتار چهارم : آموزش عمومی والدین86
فصل سوم

روش شناسی

 

90
روش تحقیق91
جامعه و نمونه آماری91
تکنیک تحقیق و ابزار گرد آوری اطلاعات91
شیوه های تجزیه و تحلیل اطلاعات92
فصل چهارم

 تجزیه و تحلیل داده ها

93
گفتار اول : یافته های توصیفی94
گفتار دوم : آمار استنباطی97
فصل پنجم

بحث ، نتیجه گیری و پیشنهادات

99
نتیجه گیری106
انتقاد و پیشنهاد107
فهرست منابع113

 

مقدمه

فرار نوجوانان از خانه و ترك اعضای خانواده، بدون اجازه والدین یا وصی قانونی،  در واقع نوعی واكنش نسبت به شرایطی است كه از نظر فرد نامساعد، غیرقابل تحمل و بعضاً تغییرناپذیر است. این عمل معمولاً به عنوان یک مكانیسم دفاعی به منظور كاهش ناخوشایندی و خلاصی از محرك های آزاردهنده و مضر و دستیابی به خواسته های موردنظر و عموماً آرزوهای دور و دراز انجام می شود. امروزه در اكثر كشورهای جهان، فرار از خانه به یک معضل جدی اجتماعی تبدیل شده است. در ایران نیز فرار دختران از خانه با توجه به هنجارها و ارزشهای دینی، خانوادگی و اجتماعی، به عنوان یک آسیب و مسئله اجتماعی مطرح است. آمار و ارقام و اخبار جراید و مطبوعات از روند رو به رشد این آسیب اجتماعی، كاهش میانگین سنی دختران فراری و ظهور پیامدهای ناگوار آن حكایت می كند.

علیرغم نبود اطلاعات و آمار معتبر مبتنی بر فعالیت ها و شواهد تحقیقاتی، به نظر می رسد بروز پدیده فرار دختران در ایران طی سال های اخیر رو به افزایش بوده است. هرچند اطلاع رسانی مناسبتر در رسانه ها و امكان طرح آن در مجامع علمی طی چند سال گذشته نیز بر بزرگنمایی بروز این پدیده  بی تاثیر نبوده است. در هر صورت، آن چیزی كه مشخص است ‌ اهمیت این پدیده از دیدگاه مردم و همچنین سیاست گزاران فرهنگی و اجتماعی فعلی كشور از یكسو و عوارض آن برای سلامت جامعه از سوی دیگر است. بطور کلی عوارض فرار دختران از منزل را می توان در سه گروه كلی زیر مطرح نمود:

آسیب های جدی جسمی و روانی كه خود آنان در معرضشان قرار می گیرند. البته ناكافی بودن اقدامات حمایتی سیستماتیک در جامعه آنها را تشدید و اكثراً غیر قابل جبران می كند.

عوارضی كه خانواده های این دختران بدان مبتلا می شوند.

خساراتی اعم از گسترش بی خانمانی، فحشاء و بی بند وباری، اعتیاد و غیره كه بر جامعه تحمیل می شود.

به هر حال با عنایت به اهمیت نقش حیاتی كه زنان و مادران در توسعه اجتماعی و اقتصادی جوامع دارند، كم توجهی به اقدامات موثر برای پیشگیری و كنترل پدیده فرار دختران از منزل، فرد، خانواده و جامعه را به تناسب, دچار عوارض كوتاه مدت و دراز مدت بی شماری می كند كه نتیجه نهایی آن تشدید عقب ماندگی كشور است.

پایان نامه حاضر بر گرفته از کتب و تحقیقات انجام شده ، مقالات ، سخنرانیها و جزوات است و سعی بر آن بوده است که مجموعه کاملی از تعاریف، آمار و اطلاعات، تئوریها، عوامل و پیامدهای فرار دختران و زنان از منزل در استان مرکزی تهیه و ارائه گردد. با امید به اینکه این تالیف بتواند در شناخت بهتر این پدیده به منظور کاهش، کنترل و ارائه راهکارهای پیشگیرانه مفید باشد.

 

 

 

 

 

فصل اول :

کلیات

 

 

بیان مسئله

فرار از خانه از جمله رفتارهای ناسازگارانه ای است که از کودکان و نوجوانان سر می زند. گر چه در نگاه اول فرار پدیده ای فردی به نظر می رسد ولی با توجه به پیامدهای سوء آن برای جامعه باید آن را از جمله آسیب های اجتماعی به حساب آورد. فرار از منزل به عنوان یکی از معضلات خانوادگی و اجتماعی فراگیر در سطح جهان مطرح است. در ایران نیز در سالهای اخیر کارشناسان و رسانه ها نسبت به بحرانی شدن این مسئله هشدار داده اند.

یکی از دغدغه ها و نگرانی هایی که نه تنها خانواده ها بلکه کارشناسان اجتماعی را به خود معطوف ساخته, روند رو به رشد فرار دختران از کانون خانواده است. ارائه آمارهای روبه افزایش در رسانه ها و رویت به وضوح این دختران در معابر عمومی، بر نگرانی ها بیش از پیش دامن می زند و تبعات منفی آن به عنوان یک عارضه و آسیب اجتماعی، تاثیر بسیار نامطلوبی بر جامعه می گذارد. سرقت, اغفال, تکدی گری, اعتیاد و قاچاق مواد مخدر, سوء استفاده های کاری و جنسی, روابط نامشروع, روسپیگری و خودکشی از آسیب هایی است که دختران فراری دچار آن می شوند.

کارشناسان معتقدند اختلاف بین والدین، طلاق و جدایی آنها، وجود ناپدری و نامادری، ناآگاهی, بیسوادی و فقر فرهنگی والدین, بی مهری, بی توجهی و تبعیض میان فرزندان, سختگیری و خشونت در خانواده, اعتیاد و فساد خانوادگی، اختلافات خانوادگی, توقع بیش از حد از نوجوانان، ترس از تنبیه و توبیخ شدن، سرزنش و شماتتهای مستمر، تحمیل ازدواج زود هنگام، ازدواج ناموفق، خیال پردازی و کسب شهرت، فقر مادی و فرهنگی، کمبود عواطف، عدم وجود محیط امن در خانواده، سوء ظن، شک و بدخلقی والدین، ناخواسته بودن کودک, کنجکاوی دوران نوجوانی نسبت به کشف مناسبات دنیای بیرون از خانه, داشتن دوستان ناباب و بسیاری عوامل دیگر از جمله دلایل فرار دختران از خانه محسوب می شود.

شرایط گذار جامعه از نظام سنتی به مدرن نیز تسریع کننده ایجاد این آسیب های اجتماعی در جامعه است، در جامعه سنتی نظارت شبکه خویشاوندی بر روی فرزندان زیاد بوده و نه تنها والدین بلکه منسوبان دیگر هم بر تربیت بچه ها نظارت داشتند اما در شرایط فعلی این نظارت داخلی به دلایل مختلف سست شده است. مطالعات متعدد نشان داده اند که شرایط نامساعد خانوادگی مهمترین عامل تاثیر گذار در فرار دختران از کانون خانواده است. در این سنین احساسات و هیجانات شدید و بحران بلوغ که همزمان با این دوره شروع می شود، نوجوانان را وا می دارد که به دنبال هویت خود باشد و اغلب آن را در گروه همسالان خویش می یابد. افسردگی و خمودگی دختران نیز محرکی برای برقراری ارتباط غیر متعارف با جنس مخالف و پیدا کردن جایگزینی برای پدر است. برخورد نامناسب والدین سبب تشویق و ترغیب آنان به تشدید ارتباط بیرون از خانه می شود که خود می تواند نهایتا به یکی از علل فرار تبدیل شود.

تحقیقات کارشناسان بر روی دخترانی که از خانه فرار کرده اند، بیانگر این امر است که اکثر قریب به اتفاق آنان از طرف سرپرست و یا سایر اعضای خانواده حداقل یکی از رفتارهای کتک زدن، توهین کردن، مراقبت شدید، زندانی کردن، مسخره کردن, سوء استفاده جنسی را  تجربه کرده اند. در صورت بازگرداندن دختران به خانواده به سبب عدم تغییر شریط قبلی و نیز عدم آموزشهای لازم در برخورد اعضای خانواده با آنان نه تنها کمکی به این دختران نمی شود بلکه شرایط نامساعد قبلی بغرنجتر شده و امکان فرار مجدد را  قویتر می کند. بسیاری از این دختران از برگشت دوباره به خانه وحشت دارند. آنها کتک خوردن، فحاشی و تحقیر شدن از جانب خانواده بخصوص پدران و برادران را علت آوارگی خود می دانند.

بسیاری از والدین به دلیل عدم آگاهی و آموزش لازم از طرف نهادهای مسئول و رسانه های گروهی، برخورد مناسبی با این دختران ندارند و به محض کوچکترین ناملایمتی مسئله فرارشان را مثل شمشیر بالای سرشان می گیرند. بسیاری نیز رضایت خانواده شان را در ازدواج با کسی که دوستش دارند شرطی برای برنگشتن به دنیای بیرون از خانه ذکر می کنند. آنها دلشان می خواهد مدام با کسی درد دل کنند. شنیدن حرف هایشان از جانب هر کسی بخصوص والدین و برادر و خواهر بزرگتر لذت بخش است. این دختران می خواهند دیده شوند. چون نه تنها زندگی شان را سیاه و بی اعتبار می بینند بلکه به شدت نا امیدند و در این مرحله است که اقدام به خودکشی در آنها به مرحله عمل می رسد.

دختران نوجوان و جوان پس از گریز از خانه در معرض خطرات بسیاری قرار می گیرند و اولین احساسی که به آنان دست می دهد, حس بی پناهی و احساس ترس از فقدان انسانی امین و قابل اعتماد است. به واسطه جنسیت زنانه، این افراد دائما در آستانه پیشنهاد برقراری رابطه جنسی هستند. این افراد پس از چندی دچار احساس بیزاری از خود و سپس احساس گناه و آلودگی می شوند, از این رو اعتماد به نفس خود را به طور کامل از دست داده و توان بازگشت به زندگی سالم را ندارند.

دختران فراری در بدو فرار, در پارکها و باغهای حاشیه شهرها برای تهیه مایحتاج زندگی و خوراک, مرتکب سرقت، اعمال منافی عفت و خودفروشی شده و ظرف مدت کوتاهی در پی آشنایی با باندهای فساد به فحشا کشیده شده و در این مرحله است که برای رهایی از فشار روانی، غم سرگردانی و کمبود محبت, بسیار سریع در دام مواد مخدر گرفتار می شوند. اکثر دختران فراری چند روز پس از فرار بلافاصله جذب باندهای خرید و فروش مواد مخدر شده و از آنان برای توزیع مواد مخدر و یا اعمال منافی عفت استفاده می شود و این در حالی است که صاحبان و گردانندگان این باندها برای اینکه این دختران حتی لحظه ای فکر فرار و لو دادن اعضای گروه را به ذهن خود راه ندهند، این دختران را وادار به مصرف مواد مخدر می کنند.

هر چند اغلب مطالعات درباره رفتار فرار تنها بر یک علت برای فرار جوانان تاكید نمی كنند، اما به كرات در مطالعات مختلف بر وجود روابط بین والدین و فرزندان به عنوان متغیر مهم در این باره تاكید شده است. نتایج بدست آمد نیز جوانان، مسائل ارتباطی را مهمترین علت تضاد و تعارض در خانواده هایشان ذكر كرده اند، بطوریكه تعداد كثیری از فراریان در صدد تلاش برای فرار از موقعیت هایی هستند كه آن را مشكل زا می بینند و نمی توانند و یا مایل نیستند كه آن را تحمل كنند. این در حالی است كه برخی از این نوجوانان از سوی والدین آزار رسان خود از خانه بیرون انداخته شده اند.

وجود اعتیاد، فعالیت جنسی و روابط نامشروع با كودكان و نوجوانان در خانواده ،‌عدم تامین اقتصادی جوان، عدم پاسخ مناسب به فشارهای اقتصادی، توفیق اندك تحصیلی از جمله دلایلی بوده اند كه توسط نوجوان به عنوان علت فرار ذكر شده اند.

Whitbeck و همكاران (1997) در تحقیقشان بیان كرده اند: اكثر مقالاتی كه در زمینه فرار از منزل نوشته شده اند، به نظر می رسد بر اساس نظریه پردازی Homer در سال 1973 انجام شده است. وی پدیده فرار از منزل را در دو بخش “ فرار از » و “ فرار به » می بیند. “ فرار از » آنهایی هستند كه به دلیل وجود مشكلات با والدینشان می گریزند و “ فرار به » آنهایی هستند كه جذب هیجانات و جذابیت های خرده فرهنگ های خیابانی می شوند.

همه انسانها در جایی كه به سر می برند (اعم از خانه و محل كار)چنانچه احساس رضایت نكنند و فضای حاكم بر محیط موجب رنج و عذابشان شود, به فكر فرار می افتند. ولی از میان خیل انسان های ناراضی و ناراحت , درصد بسیار كمی فكر خود را عمل می كنند, و آنها كه مانده اند سعی كرده اند مشكلات و موجبات ناراحتی خود را در محیط برطرف كنند, یا خود را با شرایط موجود تطبیق دهند تا محیط قابل قبول و تحمل پذیر گردد.

تمایل به فرار از محیط در مورد جوانها بخصوص افراد 12 ساله تا 20 ساله قوی تر و جدی تر است. فرار از خانه برای نوجوان, نتیجه یک مساله غامض و لاینحل, برای خانواده یک مساله مربوط به روابط متقابل و برای جامعه یک مساله اجتماعی است. فرار نوجوان از خانه, یک مشكل و معضل حاد و عمومی مبتلا به نهاد خانواده نیست ولی نمود آشكاری از وجود مساله ای عمیق تر و پیچیده تر به نام مساله ارتباط نوجوانان با والدین است.

نوجوانان گاهی برای رهایی از رنج و ناراحتی, نجات از سرزنش های مداوم و تحقیرهای مكرر و خرد شدن شخصیت خود از خانه می گریزند. گاهی برای مقابله و تنبیه والدین و گاهی به خاطر احساس بی پناهی و عدم امنیت.

پشت پا زدن به عواطف و پایبندی های موجود در خانواده و نادیده گرفتن انتظارات جامعه مسلما” یک نوع رفتار عادی و طبیعی بهنجار نیست ولی عكس العمل طبیعی و بهنجار رویارویی و برخوردهای كسالت آور و خسته كننده موجود در محیط نابهنجار خانوادگی است.

جوانان فراری برای تهیه مایحتاج زندگی و خوراك مرتكب سرقت, جیب بری, اعمال منافی عفت, خودفروشی شده و دختران با آشنایی با افراد مفسد به فحشا كشانده می شوند. جوانان برای رهایی از فشار روانی، فراموشی غم, سرگردانی, كمبود محبت, خیلی زود به انواع مواد مخدر معتاد می گردند.

 

اهمیت و ضرورت تحقیق

نظام اجتماعی حاکم بر رفتار افراد جامعه می باشد و رفتار آنها را بر اساس قوانین و هنجارهای موجود شکل محسوب می شود و « کجروی 1 » می دهد، به گونه ای که سرپیچی از قوانین رفتاری حاکم بر روابط اجتماعی شخصی که این قوانین را نقض می نماید به مقتضای امر، کجرو، نابهنجار و یا بیمار خوانده می شود.

در طول دهه های اخیر، عموم مطالعاتی که در زمینه انحراف اجتماعی انجام شده اند با ابهام در تعریف رفتار انحرافی مواجه بوده اند. به طور کلی این توافق وجود داشته که اموری مانند جرم و بزهکاری، اعتیاد به مواد مخدر، الکلیسم، فحشا، خشونت های جنسی، طلاق و خودکشی را در ردیف رفتارهای انحرافی قرار دهند. رفتار انحرافی به مفهوم رفتاری است که به طریقی با انتظارهای رفتاری مشترك یک گروه خاص سازگاری ندارد و در واقع هر جامعه از اعضای خود انتظار دارد از » . دیگر اعضای جامعه نیز آن را ناپسند یا نادرست می دانند ارزش ها و هنجارها تبعیت کند اما همواره عده ای پیدا می شوند که پاره ای از این ارزش ها و هنجارها را و « همنوا » یا « سازگار » ، رعایت نمی کنند. جامعه افرادی را که هماهنگ و همساز با ارزش ها و هنجارها باشند .(30 : ستوده، 1375 ) « می خواند « ناهمنوا » یا « ناسازگار » ، اشخاصی را که بر خلاف آنها رفتار می کنند

با توجه به مباحث بالا، فرار دختران از منزل به خصوص در جامعه ایران به عنوان یک رفتار انحرافی مطرح می باشد، زیرا هیچ خانواده ای با فرار دختر خود از خانه موافق نمی باشد و این انتظار وجود دارد که دختر در کنار خانواده بوده و با آنها زندگی کند، به همین خاطر فرار دختران کاری عجیب و غیر معقول بوده و افزایش آن در سال های اخیر باعث اضطراب و نگرانی های وسیع در سطح خانواده ها و جامعه شده است . از سوی دیگر به خاطر پیامدهای این واقعه هم برای فرد، هم برای خانواده و هم برای جامعه، نمی توان نگرانی های موجود را کم اهمیت جلوه داد و به راحتی از آن گذشت.

از مهمترین عامل هایی که در بسیاری از نظریات به عنوان علت اصلی فرار دختران یاد شده است؛ مسئله وضعیت خانوادگی مفهومی است که از : وضعیت خانوادگی می باشد.( گیدنز، 1378 14 ؛ مندراس ، 1369 ).

عناصر مختلفی از جمله نااستواری روابط والدین، از هم گسیختگی خانوادگی، وضعیت اقتصادی خانواده،کنترل اجتماعی خانواده و حجم خانواده تشکیل شده است. وجود هر کدام از این عناصر در یک خانواده می تواند دختر : را تحت فشارهای روانی و اجتماعی قرار دهد و او را برای اقدام به فرار مصصم تر نماید. (رایتسمن، 1998 118 ولد و دیگران، 1998 ، هیرشی، 1969 ، ستوده، 1378 ، ممتاز، 1381 )از طرف دیگر وضعیت خانوادگی تأثیر مستقیمی بر سابقه مجرمیت در خانواده می گذارد و بر نگرش روانی فرد نسبت به خود نیز مؤثر است.(گسن، 1374)

اما در بعد روانی، نگرش فرد نسبت به خود از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این مسئله که فرد در خانواده و جامعه، احساس اهمیت، احساس خوشبختی و احساس تبعیض می کند می تواند بر تصمیم فرد بسیار مؤثر باشد(مک کلانک لی، 1369 : 333 ؛ معظمی، 1382 : 12 ). مطمئناً کسی که احساس اهمیت و خوشبختی بالایی داشته باشد، کمتر ممکن است دست به فرار بزند و کسی که از عزت نفس پایینی بر خورادار باشد احتمال فرارش افزایش می یابد. بنابراین به دلیل برخوردها، نوع رابطه، شیوه جامعه پذیری و… موجود در خانواده دختران فراری آنها قبل از فرار از عزت نفس پایینی برخوردار می باشند، به همین دلیل برای اثبات خود و به دست آوردن یک تصور مثبت از خود محیط منزل را ترك کرده و دنیای جدید توأم با روابط جدیدی برای خود به وجود می آورند که این شرایط جدید به شدت عزت نفس آنها را دگرگون می نماید. (روزنبرگ و همکاران، 1989).

در حقیقت فقدان بازدارنده هایی مثل تعلق به خانواده منسجم، دوستان یا مدرسه می تواند زمینه های مناسب فرار را فراهم نماید. بررسی ویژگی های روانی دختران فراری مؤید این نکته است که بسیاری از آنها تصور منفی ؛ از خود داشته و نگرش مثبتی به خود ندارند.(تیموری، 1376 ؛ چهاده ولی، 1381 ؛ میمندی، 1381 ؛ محبی، 1381 حیدری، 1383 ) وجود چنین احساسی از یک سو و فقدان کنترل مؤثر خانوادگی و اجتماعی بر رفتارهای فرد در عمل فرار بسیار تأثیرگذار است.

در همین راستا مفهوم با اهمیت دیگری نیز مطرح می شود که تحت تأثیر سبک تربیتی در خانواده است و آن مقوله تضاد در خانواده است. در سبک های تربیتی اقتدارگرا، والدین اهمیت کمی به شخصیت و نظرات فرد در خانواده می دهند. مطمئناً سبک های تربیتی دموکراتیک با توجه به مکانیسم های موجود در آن می توانند تضاد در خانواده ها را به حداقل برسانند، در حالی که سبک های تربیتی اقتدارگرا عامل گسترش تضادهای نهفته و انباشته شدن آن در خانواده می شوند.

نوع رابطه با پدر و مادر نیز بسیار بر تصممیم به فرار فرد مؤثر است. کسی که با والدین خود رابطه ای دوستانه و محکم داشته باشد، و آنها را با دید حامی بنگرد مسلماً بسیار کمتر از شخصی که رابطه ای مکانیکی با والدین خود دارد اقدام به فرار می نماید.(اسلیکر، 1998 ؛ دی روس و همکاران، 2004 ؛ وانت و کلیتمن، 2006 ؛ کوروش  نیا و لطیفیان 1386)

از دیگر عوامل مؤثر بر فرار دختران، نحوه گذران اوقات فراغت است. نحوه گذران اوقات فراغت تنها از زاویه خاصی مورد توجه تحقیق حاضر می باشد. با توجه به نظریات مطرح شده در این ارتباط هر چقدر میزان تماس روزانه فرد با بیرون از خانه بیشتر باشد، و از سوی دیگر نگرش او نیز نسبت به فضای بیرون از خانه مثبت تر از فضای درون خانه باشد، احتمال فرارش افزایش می یابد. (اعزازی، 1380 : 200)

از دیگر عوامل بسیار مهم که بر یادگیری فرد در مقوله فرار تأثیر دارد؛ رابطه فرد با دیگر همسالانش است. بر اساس تئوری های یادگیری، اگر فرد با همسالانی که قبلاً سابقه مجرمیت و فرار داشته اند ارتباط نزدیک داشته باشد، می تواند فرار را به عنوان یک مکانیسم برای مقابله با مشکلاتش یادگیرد و مورد استفاده قرار دهد.(نیه، 1975 :155)

بر اساس این نظریات در خانواده هایی که اغلب اعضای آن و به خصوص پدر به اعمال انحرافی دست می زند، فرزندان آنها نیز در معرض چنین شرایطی قرار می گیرند. احتمال ارتکاب رفتار انحرافی آن زمان قوت می یابد که نوجوان در دایره دوستی های خود افرادی را داشته باشد که آنها نیز به چنین رفتارهایی دست می زنند و رابطه ای خوب با آنها دارند.وجود دوست فراری که رابطه صمیمانه ای بین فرد و او وجود دارد، مشاهده برنامه های تلویزیونی که در مورد فرار ساخته شده است و این واقعیت را به گونه ای نامناسب نمایش داده و همچنین خواندن مطالبی در روزنامه ها و نشریات نیز می تواند با اثرگذاری بر فرد زمینه های فرار را برای وی مهیا سازد.   (ساترلند، 1970 ؛سلیمی و و داودی، 1380 ؛ رکلس، 1997 ؛کوهن، 1370: 268)

 

 

 

 

 

سوالهای تحقیق

ما در پایان نامه خود به موضوع بررسی جرمشناختی فرار دختران و زنان از محیط خانواده در استان مرکزی در سال 1390 می پردازیم که سوالهای اصلی پایان نامه عبارتند از :

از منظر جرم شناختی پدیده فرار زنان و دختران از محیط خانواده در استان مرکزی در سال 1390 چگونه تبیین می شود ؟

سوالهای فرعی پایان نامه عبارتند از :

  1. از منظر جرم شناختی چه رابطه ای بین فرار زنان و دختران از محیط خانواده در استان مرکزی در سال 1390 و عوامل اجتماعی وجود دارد ؟
  2. از منظر جرم شناختی چه رابطه ای بین فرار زنان و دختران از محیط خانواده در استان مرکزی در سال 1390 و عوامل اقتصادی وجود دارد ؟
  3. از منظر جرم شناختی چه رابطه ای بین فرار زنان و دختران از محیط خانواده در استان مرکزی در سال 1390 و عوامل فرهنگی وجود دارد ؟

 

اهداف تحقیق

هدف اصلی تحقیق :

بررسی جرم شناختی فرار دختران و زنان از محیط خانواده در استان مرکزی در سال 1390

اهداف فرعی تحقیق :

1-  بررسی عوامل اجتماعی موثر بر فرار زنان و دختران از خانه در استان مرکزی در سال 1390

2-  بررسی عوامل اقتصادی موثر بر فرار زنان و دختران از خانه در استان مرکزی در سال 1390

3-  بررسی عوامل فرهنگی موثر بر فرار زنان و دختران از خانه در استان مرکزی در سال 1390

 

 

 

فرضیه های تحقیق :

  1. به نظر می رسد بین عوامل اجتماعی و فرار دختران و زنان از منزل رابطه معناداری وجود دارد .
  2. به نظر می رسد بین عوامل اقتصادی و فرار دختران و زنان از منزل رابطه معناداری وجود دارد .
  3. به نظر می رسد بین عوامل فرهنگی و فرار دختران و زنان از منزل رابطه وجود دارد .

 

روش تحقیق :

در این با بهره گرفتن از روش توصیفی – پیمایشی و همچنین با بهره گرفتن از پرسشنامه محقق ساخته که روایی آن با بهره گرفتن از نظر استاد محترم و همچنین کارشناسان خبره در این رشته تایید شده است اقدام به جمع آوری اطلاعات نموده و پایایی آن با بهره گرفتن از آلفای کرونباخ عدد 86/0 به دست آمده است و چون بیشتر از 6/0 می باشد دارای پایایی بالایی می باشد و همچنین با بهره گرفتن از نرم افزار spss  اقدام به تجزیه و تحلیل داده ها با بهره گرفتن از روش پیرسون نموده ایم .

 

تعریف مفهومی :

1- فرار دختران  :

در این تحقیق منظور از فرار از خانه یعنی اینکه فرزند در خانواده بدون اذن و اطلاع پدر و مادر انون خانواده را ترک کند و حداقل 24 ساعت از او اطلاع و خبری در دست نباشد ، بطوریکه والدین به نیروی انتظامی اطلاع داده و در این ارتباط تشکیل پرونده گردد.

2- وضعیت اقتصادی :

در این تحقیق منظور از وضعیت اقتصادی که به چهار دسته تقسیم شده :پایین ، متوسط، خوب و عالی .

3-  فرهنگ خانواده:

هنجارهای خانواده ها در جامعه را فرهنگ خانواده می گویند و همچنین نحوه برخورد خانواده با دختران خود شامل این قضیه  نیز می شود.

4-  محیط جامعه:

منظور محیط و فضای فرهنگی شهری است که فرد در ان مکان زندگی می کند.

تعریف عملیاتی :

فرار دختران: یعنی دختر بدون اجازه پدر و مادر خانواده را ترک کند و خانواده دیگر از او خبری نداشته باشند.

دختران :منحص به فرزندان دختر خانواده می باشد و آن دسته از دختران را شامل می شود که ازدواج نکرده اند و به حد رشد و بلوغ و جوانی رسیده اند و دانسته دست به فرار از خانه می زنند .

وضعیت خانواده : وضعیت خانواده را از لحاض اقتصادی، فرهنگی ، اجتماعی و… بررسی می کنند.

خانواده:منظور از خانواده در اینجا ،پدر،مادر، خواهر و برادران که در یک خانه زندگی می کنند .

درآمد ماهانه خانواده تا یکصد هزار تومان ، وضعیت اقتصادی پایین ، از یکصد هزار تومان تا دویست هزار تومان ، از دویست تا چهارصد هزار تومان و از چهارصد هزار تومان به بالا ،عالی منظور شده است .

خانواده گسسته :خانواده ای را که دائماً در آن اختلاف ، کشمکش و به اصطلاح جنگ اعصاب حاکم است و ازسوی والدین نظارتی بر کنترل رفتار فرزندان نمی باشد . همچنین والدین از یکدیگر متارکه نموده باشد .

115 صفحه

خرید متن کامل :

70,000 تومانافزودن به سبد خرید

وبلاگ مهرداد آقاجانی، مشاور و روانشناس...
ما را در سایت وبلاگ مهرداد آقاجانی، مشاور و روانشناس دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : noshkharo بازدید : 76 تاريخ : پنجشنبه 28 ارديبهشت 1402 ساعت: 16:40